‘Duurzaamheid’
Verkopers en installateurs van airco-installaties in Fryslân hebben het evenals vorig jaar smoordruk. Een aantal bedrijven waarschuwt voor lange levertijden, plant het werk minstens een half jaar vooruit en is (vergeefs) op zoek naar extra monteurs. Tegelijkertijd neemt ook het stroomverbruik toe.
Airco Montage Friesland in Dokkum levert behalve airco’s ook zonnepanelen en warmtepompen en is bezig om naast het installatie- en verkoopbedrijf nog een groothandel op te zetten. Woordvoerder Gaby Wijnsma spreekt van ,,topdrokte, en dat wie ferline jier ek sa”.
Het bedrijf is naarstig op zoek naar meer gekwalificeerd personeel. Dat is echter ,,net te finen”, volgens Wijnsma. Het tekort zou met uitzendpersoneel kunnen worden opgelost, maar in Dokkum houden ze de recrutering liever in eigen hand. ,,By ús kinne sa trije, fjouwer monteurs oan ’e slach.”
In IJlst zit Airco Techniek Friesland. Volgens commercieel medewerker Anja van Riemsdijk was het vorig jaar al enorm druk en dat is het dit jaar weer. ,,Het is hetzelfde, eigenlijk.” De collega’s van Airco Lemmer zijn op vakantie, maar hun site meldt in een speciale pop-up: ‘Door de enorme vraag kunnen bestellingen van vijf tot wel vijftien werkdagen duren.”
300.000 airco’s per jaar
In Nederland groeit het aantal verkochte en geïnstalleerde vaste en mobiele airco’s ieder jaar. In 2016 werden er in ons land nog ‘maar’ 75.000 airco’s verkocht, nu zijn het er jaarlijks meer dan 300.000. Van alle airco’s in Nederland is 90 procent in de afgelopen vijf jaar aangeschaft, meldt branche-site Energy.nl.
Als verklaring voor de groei wijzen de Friese airco-installateurs behalve op de klimaatopwarming ook op de gestegen gasprijzen. Van Riemsdijk: ,,Met moderne airco’s kun je behalve koelen ook verwarmen. Dat is in de winter aantrekkelijk als de gasprijs zo hoog is als tegenwoordig.”
De site Energievergelijk.nl meldt dat steeds meer Nederlanders overwegen om een airco aan te schaffen als gevolg van de terugleverkosten die energieleveranciers eind 2023 hebben ingevoerd. Eigenaren van zonnepanelen gaan zelf meer stroom gebruiken, zodat ze minder voor te veel geleverde stroom hoeven te betalen. De airco of bijvoorbeeld de wasmachine een keer extra aanzetten helpt daarbij. De paradox is dan dat meer ‘schone’ energie toch leidt tot meer schadelijke uitstoot.
In 2022 was 14 procent van de Nederlandse woningen voorzien van een airco. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) zal dat aandeel toenemen tot 38 procent in 2030 en 60 procent in 2050. De NOS berichtte onlangs dat nog eens zo’n 30 procent overweegt om een airco aan te schaffen.
Stroomverbruik
Mondiaal gezien zal het aantal airco’s tot 2050 naar verwachting verdrievoudigen tot 4,5 miljard stuks. Het Internationaal Energieagentschap (IEA) constateert een bijbehorende forse toename van het stroomverbruik. Ook de opmars van datacenters, elektrische auto’s en artificial intelligence (AI) spelen daarbij mee. Volgens het IEA zal de wereld in 2024 4 procent meer elektriciteit verbruiken dan in 2023. Het leeuwendeel van de groei komt op het conto van India en China (respectievelijk 8 en 6 procent groei).
In Nederland is het totaal opgesteld vermogen van zonnecellen volgens het Centraal Planbureau in 2023 met 22 procent gegroeid vergeleken met een jaar eerder. Dat correspondeert ruwweg met de stijging van het aantal verkochte airco’s in dezelfde periode (15 procent).
De stichting Milieu Centraal is allesbehalve een liefhebber van airco’s. De organisatie waarschuwt voor de kosten en de klimaatschade door het hoge energiegebruik van de apparaten. Een mobiele airco verbruikt zo’n twintig keer meer stroom dan bijvoorbeeld een ventilator.
<FD 13.08.23>
