LEEUWARDEN | Er komen 98 huurappartementen in het Alliandercomplex in de Leeuwarder wijk Camminghaburen. Het plan is geïnspireerd door ‘Blue Zones’: plekken waar mensen samen gezond oud worden. De woningen komen in het oostelijk deel Alliandercomplex Camminghaburen.
Dat er woningbouw zou komen in het grote complex langs de Melkemastate en Grovestins werd vorig jaar al duidelijk. Energienetbeheerder Alliander zit te ruim in zijn jasje. Dit bedrijf trekt zich daarom terug in het westelijke gedeelte, dat wordt verbouwd naar ontwerp van architectenbureau De Zwarte Hond.
Betaalbare huur
Onder de naam Blue Zone Wonen Melkemastate BV kocht Alfons Schiphuis het oostelijke deel in 2021 aan. ,,Dit voelde gelijk als een goede plek’’, vertelt Schiphuis, die zich liet inspireren door zogeheten Blue Zones: gebieden waar mensen samen op actieve en gezonde wijze oud worden.
In eerste instantie werd gedacht aan een mix van koop en huur. ,,Maar inmiddels hebben we een draai gemaakt, we willen alles in de verhuur brengen’’, zegt Schiphuis. Het is de bedoelding om de huur beneden de huurgrens (liberalisatiegrens) te houden: dit betekent dat de appartementen voor een brede doelgroep betaalbaar worden.
Actief en met gemeenschapszin
Schiphuis studeert nog op ideeën om gemeenschapszin te stimuleren: dit kan bijvoorbeeld met een centrale ontmoetingsruimte of inzet van een leefstijlcoach. Dit sluit aan bij de filosofie van de Blue Zones elders in de wereld, bijvoorbeeld in Okinawa (Japan) en op Sardinië.
Ook daar blijken onderlinge hulp, een actief leven en samenwerking belangrijk om op een gezonde manier oud te worden. Met de bouw wordt overigens niet per se op ouderen gemikt. Mensen van verschillende leeftijden zijn welkom.
Dorenbos Architekten ontwierp de verbouwplannen. Hiervoor is recent een bouwvergunning aangevraagd. Tijdrovende procedures blijven uit: de gemeente hanteert namelijk een zogeheten ‘kruimelmethode’ om het plan toe te staan binnen het bestemmingsplan. Het aanzicht van het gebouw blijft in grote lijnen hetzelfde.
Vleermuizen
Bij de verbouw is rekening gehouden met ruige en gewone dwergvleermuizen die hier nu verblijven. Vorig jaar werden al 28 tijdelijke vleermuiskasten rond het kantoor opgehangen. Bij de verbouw komen er 12 ingebouwde kasten voor deze beestjes. In de toekomst houden ze toegang tot de spouw in muren. Het gebied wordt straks groener ingericht dan nu.
Het gebouw aan de Melkemastate is zo’n veertig jaar oud. Het werd gebouwd als nieuw hoofdkantoor voor het toenmalige Provinciaal Elektriciteits Bedrijf (PEB).
14 Friese bloeizones
Blue Zones zijn in Friesland al langer een inspiratiebron. De provincie steunt sinds enkele jaren de opzet van dorps- en buurtprojecten met dit thema. Die werden als ‘bloeizones’ bijeengebracht onder de noemer Bloeizone Fryslân.
Dorpen als Heeg en Bakkeveen liepen voorop, bijvoorbeeld met de verbouw van eigen voedsel en het stimuleren van een gezonde leefstijl, zowel op geestelijk als lichamelijk gebied.
Gedeputeerde Douwe Hoogland zei in 2020 dat Friesland binnen enkele jaren vijftien van zulke bloeizones zou moeten hebben. Dit lijkt al haast gelukt: volgens de kaart op de website van Bloeizones Fryslân zijn er inmiddels veertien opgericht. Die liggen vooral in het zuiden en oosten van de provincie.
Woningbouw
Een groot aantal organisaties ondersteunt deze projecten, bijvoorbeeld NHL Stenden, De Friesland, IVN Noord en GGD Fryslân. Ook de dorpen Itens, Rien, Hinnaard en Lytsewierrum namen de filosofie deze maand als uitgangspunt voor hun nieuwe gezamenlijke dorpsvisie.
In Utrecht is de laatste jaren de forse stadswijk Cartesius ontwikkeld met de Blue Zones als uitgangspunt. In Friesland draait het meestal niet om woningbouw. Dit maakt het project in Camminghaburen dan ook bijzonder.
<LC 25 april 2023>