WoonFriesland begint binnenkort met de bouw van dertig sociale huurwoningen in de monumentale Infirmerie op de Wissesdwinger in Leeuwarden. De eerste huurders kunnen er voor de zomer van 2025 in.
De Infirmerie is een imponerend gebouw op een markante plek nabij de Prinsentuin. Veel Leeuwarders hebben dan ook al lang gezien dat bouwbedrijf De Vries hier al weken aan het werk is.
Verrassend grote zolder
Toch ging het voorlopig alleen om voorbereidende werkzaamheden, vertelt Maurice Endeman van WoonFriesland. Het was namelijk nog wachten geblazen op de vergunning voor het project. Die is inmiddels verleend en de komende weken kan de grootschalige verbouw pas echt beginnen.
,,De buitengevels blijven hetzelfde’’, vertelt Endeman. ,,Binnen proberen we de nieuwe woningen zo mooi mogelijk in te passen.’’ Hij loopt door de voordeur naar binnen. Hier zijn alle overbodige wandjes en andere onderdelen al verwijderd. Op de vloeren staat zelfs ingetekend waar nieuwe kamers en trappen komen.
De appartementen op de begane grond worden geheel gelijkvloers. De bovengelegen woningen zijn ‘maisonnettes’: woningen van twee woonlagen. Vanaf de eerste verdieping worden namelijk trappen gemaakt naar de zolderverdieping. Dit is nu nog een verrassend grote hoge ruimte. Straks komen hier de slaapkamers en badkamers.
Militair ziekenhuis
Stadsbouwmeester Gerrit van der Wielen ontwierp het gebouw omstreeks 1837. Het diende voor allerlei functies, bijvoorbeeld als rechtbank en badhuis. De oorspronkelijke functie als militair ziekenhuis is echter nog altijd herkenbaar in de naam ‘Garnizoens-infirmerie’ boven de deur.
De inrichting voor ziekenzorg is nog herkenbaar, toont Dirk Horjus van WoonFriesland. Hij wijst op de opening in de tussenmuren. Daartussen liep het looppad met aan beide zijden de bedden van de patiënten. ,,Die stonden aan de kant van de ramen en ertegenover.’’
In 1998 raakte de Infirmerie ernstig beschadigd bij een grote brand. De gemeente liet het gebouw daarna gedeeltelijk opknappen. Een grote renovatie kwam pas op gang toen het gebouw laterwas overgenomen door Corporatieholding Friesland, voorganger van WoonFriesland.
Paddenstoelen
De brandschade was toen nog groot, herinnert Horjus zich. Hij wijst op verzwakte balken die toen zijn versterkt. Er was ook veel roet te zien en dankzij het bluswater groeiden er zelfs grote paddenstoelen binnen.
Bij de toenmalige verbouw is het het gebouw ingericht voor huurders als Keunstwurk, de Kunstuitleen en kunstenaars. Voor deze functies kwam ook de opvallende blauwe ‘aanbouw’ aan de achterzijde bij het brugwachtershuisje.
Inmiddels zijn deze huurders verhuisd. WoonFriesland besloot een nieuwe bestemming te zoeken en verbouw tot woningen lag voor de hand: ,,De vraag naar sociale huurwoningen is heel groot’’, zegt Endeman.
Blauwe aanbouw verdwijnt
Op de plek van de ‘blauwe aanbouw’ komt straks een nieuwe gevel. Adema Architecten maakte een nieuw ontwerp in een stijl die aansluit bij het historische uiterlijk. In de ‘nieuwe uitbreiding’ komen straks 6 van de 30 woningen, met hieronder een fietsenberging.
,,De afbraak begint na de bouwvak’’, verwacht Endeman. Dit biedt ook de kans om het binnengebied te vergroten en vergroenen. ,,Straks maken we daar een groene binnentuin met weinig verharding’’, zegt Endeman.
De verbouwing is best ingewikkeld, want niets loopt recht. Op de zolderverdieping word je er bijna duizelig van, zo sterk helt de vloer: ,,We zorgen ervoor dat de mensen binnen straks gewoon rechte vloeren hebben’’, belooft Endeman.
Kolenkelder blijft
Een mooie historische kast op de eerste verdieping is gered en moet straks een plekje krijgen in een van de woningen. Waar mogelijk worden ook andere onderdelen hergebruikt, zegt Endeman. Onder het gebouw zit nog een kelder. ,,Die werd vroeger gebruikt voor de kolen’’, zegt Horjus. De kelder blijft intact, maar krijgt geen functie.
Het gebouw moet straks energielabel A+ krijgen. Dit kan met veel extra isolatie en bijvoorbeeld de inzet van warmtepompen. Er komen voorzetramen aan de binnenzijde, zodat het historische ruitjesglas in stand kan blijven.
WoonFriesland bezit weinig grond rond het gebouw. Er komen wel tien tot twaalf parkeerplaatsen bij. ,,Die verhuren wij mee’’, zegt Endeman. Voor meer parkeerruimte worden de huurders verwezen naar parkeergarage Hoeksterend of deelauto-aanbieder Greenwheels, die naast het gebouw een parkeerplek heeft gekregen.
Brugwachtershuisje
De sociale huurwoningen variëren in grootte van 50 tot 90 vierkante meter. Een deel van de drempels moet blijven zitten en WoonFriesland mikt dan ook niet specifiek op senioren. In de loop van volgend jaar worden de woningen te huur gezet.
De belangstelling zal vermoedelijk groot zijn. Vanuit veel ruimtes heb je namelijk een indrukwekkend uitzicht richting de Prinsentuin, de gracht of de binnenstad. Vanaf de zuidzijde kijk je uit op de Grote Kerk en omgeving.
Het brugwachtershuisje bij de Noorderbrug is trouwens ook van WoonFriesland, vertelt woordvoerder Marian Sprenkeler. Het is eerder wel verhuurd geweest als woning, maar tegenwoordig maakt het woonbedrijf er zelf gebruik van, bijvoorbeeld voor gesprekken met huurders.
<LC.18.06.2024>
