LEEUWARDEN Het verdwijnen van het prijsplafond, de energietoeslag, stijgende belastingen en hogere kosten voor het transport van gas zorgen ervoor dat de energienota volgend jaar stijgt.
,,Wij kijken het met angst en beven aan”, zegt Arie Heida van de Friese Energiebank.
Volgens berekeningen van vergelijkingssite Gaslicht.com gaat de energienota volgend jaar gemiddeld omhoog met 90 euro, zo schreef deze krant eerder. Directeur Ben Woldring uit Groningen waarschuwde: ,,Huishoudens die weinig te besteden hebben, kunnen dit niet meer behappen.”
Heida, voorzitter van de Friese Energiebank, sluit zich daarbij aan. ,,Dat wordt een probleem. De prijzen stijgen, die gaan weer richting het prijsplafond. Dat is straks weg. Bepaalde groepen, bijvoorbeeld alleenstaande vrouwen met een kind, worden steeds meer in een hoekje gedrukt. Dat zien wij nu al. De allerarmsten gaan het verschrikkelijk moeilijk krijgen. Die zien hun uitgaven en inkomsten schever worden.”
De armste huishoudens gaan erop achteruit
Het Nibud, een onafhankelijk kennis- en adviescentrum op het gebied van huishoudfinanciën, rekende voor 117 situatiesde gevolgen van de Miljoenennota op de portemonnee uit. De meeste huishoudens hebben volgens hun berekeningen volgend jaar meer te besteden. Maar de armste huishoudens gaan er juist op achteruit.
Bijvoorbeeld een alleenstaande in de bijstand, die heeft volgens het Nibud volgend jaar door het wegvallen van de energietoeslag 70 euro minder per maand te besteden. Een alleenstaande in de bijstand met een kind verliest 54 euro in koopkracht.
‘Impact op het sociaal leven is verschrikkelijk’
,,Geld is maar geld. Maar arm zijn heeft een enorme sociale impact”, weet Heida. ,,De kinderen kunnen niet meer bij de sportvereniging. De impact op het sociaal leven is verschrikkelijk.”
,,Mensen kunnen zich overal wel melden voor potjes”, vervolgt Heida. ,,Stichting Leergeld, het Rode Kruis, bij ons, maar mensen moeten altijd maar aankloppen. De muur waar ze overheen moeten klimmen, wordt steeds hoger. Daarbij is het verbazingwekkend dat in een rijk land als Nederland het op vrijwilligers aankomt om te zorgen dat mensen een menswaardig bestaan hebben.”
Noodfonds Energie
Het Noodfonds Energie wordt komend jaar verlengd. ‘Zodat mensen die hun energierekening niet meer kunnen betalen een vangnet hebben’, valt in de troonrede te lezen. Vereniging Eigen Huis vindt dat er meer maatregelen nodig zijn. De vereniging roept het kabinet op de energiebelasting te verlagen en wil een noodplan om de middenklasse bij stijgende energieprijzen op te kunnen vangen.
‘Mensen die eerst naar de prijzen kijken om te bepalen of de kachel aangaat’
,,Het probleem is dat deze toeslag niet bij de laagste sociale groep terecht gaat komen”, denkt Heida. ,,Je moet een energierekening overhandigen om de toeslag te krijgen en de armste mensen die doen de kachel niet aan. Die hebben de gaskraan dichtgedraaid en hebben daardoor ook geen rekening.”
Heida ziet dat in zijn werk als energiecoach in de Fryske Marren. ,,Wij komen dat genoeg tegen. Mensen die eerst naar de prijzen kijken om te bepalen of de kachel om vier uur ’s middags aangaat of pas ’s avonds.”
<LC 21 september 2023>
