Laat nieuwe skyline van woontorens ook het oog strelen
Ineens is Leeuwarden weer in de ban van hoogbouw. Eerder kreeg de stad een skyline van kantoorwolkenkrabbers, nu regent het plannen voor woontorens.
Op de Harlingertrekweg verschijnt een woongebouw van een kleine 40 meter. WoonFriesland wil een toren van tegen de 50 meter bouwen op de Dokkumertrekweg. Binnenkort komt er een studententoren bij de Sixmastraat.
Er zit nog veel meer in het vat. Op verzoek van de gemeente presenteerden architecten vorige maand een onderzoek naar de mogelijkheden die hoogbouw biedt. Leeuwarden ziet de druk op de woningmarkt namelijk groeien, terwijl de stadsrand niet verder mag opschuiven. Dan moet je dus de lucht in.
De markt is nu gunstig. Veel oudere mensen maken de stap naar een appartement nabij de binnenstad. Bovendien zien woningcorporaties nieuwe kansen; hun huurders zijn namelijk tuk op wonen nabij centrumvoorzieningen.
Ook elders in Friesland neemt hoogbouw toe. Neem bijvoorbeeld de nieuwe woontoren van 52 meter in het hart van Heerenveen. In Leeuwarden gaat het een stapje verder door de veelheid aan plannen. Neem alleen al het Spoordokgebied, waar hoogbouw de norm wordt. De hoogste piek reikt straks tot 70 meter.
Ook op andere plekken kan het verstandig zijn om hoogbouw te overwegen. Kijk maar naar ziekenhuis MCL, dat gevestigd is in een laag, maar uitgestrekt gebouwencomplex. Dit neemt veel ruimte in beslag en het oogt erg gesloten, vooral vanaf de rondweg. Nergens op het terrein kun je van oost naar west of van noord naar zuid wandelen en fietsen.
‘Waarom toch geen hoogbouw?’, vroeg een kritische stedenbouwkundige in april bij een presentatie van architectuurplatform Attiek. Als je ruimte verovert in de hoogte, kun je op het maaiveld immers oppervlak winnen voor groen, wandelen en fietsen. Kijk maar naar de torens van het Rotterdamse Erasmusziekenhuis. Pal hiernaast ligt het groene en levendige Rotterdamse Museumpark; hier sparen torens het groen.
Toch zitten er heus ook nadelen aan hoogbouw. Loop maar eens langs het Leeuwarder Achmeacomplex of andere kantoorkolossen uit de vorige eeuw; op de begane grond ogen ze kil en onvriendelijk. Het is niet zo makkelijk om een hoog gebouw aantrekkelijk te maken op maaiveldniveau. Bovendien is de architectuur van veel bestaande torens saai. Best jammer, want je moet er al gauw vijftig jaar tegenaan kijken.
Interessante wolkenkrabbers bestaan heus: denk aan de ‘tieten van Den Haag’ of de kantoren langs de Amsterdamse Zuidas. Helaas zijn dit uitzonderingen. Als architecten een gebouw niet spannend kunnen of mogen maken, schetsen ze vaak een begroeid dak of bomen op balkons. Na de bouw valt dit schaamgroen al te vaak tegen.
Leeuwarden heeft veel te winnen met hoogbouw. Dit kan alleen succesvol worden met voldoende aandacht voor een vriendelijke uitstraling op de begane grond. Bovendien mag de vorm best wat spannender. Bouw niet alleen hoog, maar ook hoogstaand. Zet Leeuwarden op de kaart met nieuwe architectonische toppertjes.
<LC.08.08.2024>
