DEN HAAG – Het bomvolle stroomnet zorgt voor vertraging bij de bouw van woningen en bedrijven. Reden voor minister Sophie Hermans (Energie) om ‘gas’ te geven in een noodpakket met maatregelen.
Eén van de maatregelen die Hermans presenteert, is het uitrollen van plannen voor 55.000 transformatorhuizen. Dat is een grote opgave waarbij ‘alles op alles’ wordt gezet om versnelling aan te brengen met zo min mogelijk overlast voor omwonenden. Gemeenten en netbeheerders krijgen daarbij de taak om locaties te vinden, de bouw te regelen en dit af te stemmen met de buurt. Daarbij realiseert het ministerie zich ook dat voor gemeenten ineens een grote hoeveelheid werk moeten gaan verrichten als er op hun grondgebied een complex energie-infrastructuurproject is gepland. Daarom komt de minister met een ‘vliegende brigade’ die gemeentes en provincies kan ondersteunen bij ruimtelijke procedures rondom het verzwaren van bijvoorbeeld het energienet.
Voor consumenten betekent het ook dat het systeem van de nettarieven wordt aangepast, waaronder voor huishoudens en kleingebruikers. Door bijvoorbeeld op dagen dat de zon schijnt de elektrische auto op piekmomenten op te laden of de wasmachine te laten draaien, kunnen ‘pieken’ worden voorkomen. De netbeheerders hebben onlangs een onderzoek gepubliceerd over mogelijkheden om het systeem van nettarieven zo aan te passen dat spreiding van elektriciteitsverbruik over de dag financieel wordt gestimuleerd. Hermans zet hier druk achter, omdat zij het ‘van groot belang’ vindt dat slim netgebruik ook door huishoudens wordt beloond en dat kleinverbruikers grip houden op hun energierekening.
Om het stroomnet ook daadwerkelijk robuuster te maken wordt ook het mes gezet in juridische procedures, waardoor bijvoorbeeld de komst van hoogspanningsmasten eindeloos gerekt kan worden. Vanwege het ‘zwaarwegend maatschappelijk belang’ zal Hermans de juridische beroepsprocedure verkorten, waardoor een versnelling van maar liefst anderhalf jaar per project kan worden geboekt. Ook wordt gestart met het ‘gedogen’ van dergelijke energieprocedures, waardoor onderzoeks- en meetwerkzaamheden sneller kunnen worden uitgevoerd.
Opvallend is ook dat Hermans bij de grootste vervuilers van ons land in gesprek gaat met de buitenlandse bazen van deze internationale bedrijven. Daar waar het vorige kabinet vooral met Nederlandse vertegenwoordigers van internationaal opererende bedrijven om tafel zat om ‘maatwerkafspraken’ te maken, wordt dat nu ‘chefsache’ . In de gesprekken met de buitenlandse topmannen en -vrouwen moeten resultaten worden geboekt, bijvoorbeeld door investeringsbeslissingen af te dwingen. In die gesprekken wil Hermans ‘doorbraken’ maken of ‘oplossingen voor resterende knelpunten’ aandragen. Het kabinet gaat bovendien op korte termijn met de nieuwe Europese Commissie in gesprek om Europese energiebarrières te verminderen.
Megabatterij
Vandaag presenteert het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) ook de jaarlijkse Klimaat- en Energieverkenning, een soort doorkijkje naar ‘groene’ plannenmakerij voor alle sectoren, waaruit hoogstwaarschijnlijk zal blijken dat niet alle groene doelen worden gehaald. Hermans zal in reactie daarop aankondigen om heel gerichte maatregelen te treffen, zoals onlangs ook gebeurde op het voormalige Aldel-terrein in Delfzijl. Hier werd op een bestaande stroomaansluiting een mega-batterij geplaatst, zodat ruimte op het net wordt vrijgespeeld en meer partijen aangesloten kunnen worden. Met dergelijke innovaties en het subsidiëren van ‘energiescans’ voor bedrijven moet verder vergroenen en komen er ‘sectordeals’ waarbij ook hier de focus op slim stroomverbruik komt te liggen.
<LC.24.10.2024>
