‘Mensen willen hun stroom leveren aan lokale supermarkt, maar dat mag niet’
Nu op steeds meer huizen zonnepanelen liggen, zoals hier in Drachten, wil minister Rob Jetten van de salderingsregeling af. Een meerderheid in de Eerste Kamer voelt daar niets voor.
Nu eindelijk ook huurders en lage inkomens zonnepanelen kunnen krijgen, wordt de subsidie afgeschaft? Een meerderheid van de linkse partijen, BBB en PVV in de Eerste Kamer voelt daar niets voor.
Oud-burgemeester van Leeuwarden Ferd Crone, die namens GroenLinks-PvdA in de Eerste Kamer zit, vindt het wetsvoorstel van minister Rob Jetten (Klimaat en Energie) om de zogenoemde salderingsregeling af te schaffen ondoordacht, omdat het mensen die nu zonnepanelen willen nu al afschrikt. Sinds bekend is dat de wet er mogelijk komt, wordt er al een kwart minder geïnvesteerd in panelen op dak.
Verder zijn er geen duidelijke plannen hoe meer huurwoningen zonnepanelen krijgen, vindt Crone. Bovendien is de terugverdientijd zonder subsidie helemaal niet ,,maar zeven jaar’’ zoals de partijen uit het demissionaire kabinet stellen, maar veel langer, verwacht hij.
Ook de SP en de Partij voor de Dieren voelen niets voor het afschaffen van de salderingsregeling. Ze wezen er net als senator Crone op dat vooral de grote energiebedrijven de regeling afgeschaft willen zien. Ze hebben last van een overvol stroomnet, de zogenoemde netcongestie. Volgens de linkse partijen hebben de energiebedrijven er belang bij dat de stroomprijs hoog blijft.
Het argument van de kabinetspartijen dat mensen er zonder de salderingsregeling meer belang bij hebben stroom op te slaan in thuisbatterijen gaat ook niet op, zegt Crone. ,,Als het een dag warm is, is aan het eind van die dag je batterij vol. Wat moet je dan de volgende dag? Nee, mensen zouden er belang bij hebben om dan stroom te kunnen leveren aan de lokale supermarkt, die op warme dagen veel koelingen aan heeft staan. Maar dat mag niet van de wet, dat moet via de energiebedrijven, die er dan twee keer winst op kunnen maken.’’
Al die zaken rond het leveren van energie aan buren of bedrijven in de buurt en verdere regels voor energiebedrijven moeten nog vastgelegd worden in andere wetten. Dat is een van de redenen voor de BBB om tegen de afschaffing van de salderingsregeling te zijn. Een ander tegenargument van de BoerBurgerBeweging is dat een regeling voor grote bedrijven die zonneparken aanleggen wel voorlopig blijft bestaan, ook al voorspelde minister Rob Jetten dat die SDE++-regeling ook afgebouwd wordt.
De partijen in het demissionaire kabinet – VVD, CDA, D66 en ChristenUnie – steunen de afschaffing van de salderingsregeling in de Eerste Kamer wel. Het gaat de overheid anders te veel geld kosten, is een belangrijk argument. Verder zou het volgens deze partijen niet eerlijk zijn dat mensen zonder zonnepanelen indirect gaan betalen voor mensen met panelen.
Minister Rob Jetten hield er van tevoren al rekening mee dat het wetsvoorstel het niet zou halen. Hij bleef volhouden dat er wel degelijk veel ondernomen wordt om lagere inkomens en huurders aan de zonnepanelen te helpen. Bovendien zou de regeling in de loop der jaren 2,6 miljard euro gaan kosten. Geld dat nodig is voor andere klimaatmaatregelen, vindt hij.
Volgens Jetten zijn zonnepanelen nu veel goedkoper en efficiënter dan jaren geleden, waardoor ook zonder de verkapte subsidie het aantal zonnepanelen wel gaat groeien. Hij stelt dat er ook andere wetten aankomen waardoor de hele duurzame energiemarkt beter geordend wordt.
Dat kon alleen de tegenstanders niet overtuigen. BBB-woordvoerder Tekke Panman stelde nog wel voor de behandeling van de wet uit te stellen. Als ook de andere energiewetten aan de orde zijn, zou dit zonnepanelenplan beter passen.
Volgende week gaat de Eerste Kamer erover stemmen. Nu is al duidelijk dat BBB, GroenLinks-PvdA, PVV, JA21, SP, PvdD en OPNL tegen gaan stemmen. Dat is samen 44 zetels, een ruime meerderheid van de 75 zetels in de senaat.
<LC 07.02.24>
